Trí tuệ nhân tạo (AI) không phải là một công nghệ mới. Tuy nhiên, trước đây hầu như chỉ giới hạn trong việc thực hiện xử lý các thao tác thông thường trên các đầu vào có cấu trúc. Ngày nay, AI có thể thực hiện các nhiệm vụ cực kỳ phức tạp, từ lái xe ô tô đến chơi cờ vua đến chấm điểm các bài luận ở cấp độ ngang bằng hoặc vượt qua khả năng của con người. Ngoài việc ứng dụng AI trong các ngành nghề công nghiệp sản xuất, tài chính,… nó đã được các cơ quan Chính phủ các nước trên thế giới ứng dụng để giải quyết các công việc hành chính.
Tính năng tích hợp ngày càng tăng của AI như thị giác máy tính, chatbot và học máy có tiềm năng cải thiện hầu hết mọi thứ mà chính phủ làm, từ giáo dục và chăm sóc sức khỏe đến chính sách và quốc phòng. Ngày nay, hơn 80% các tổ chức khu vực công được Deloitte Insights khảo sát đang sử dụng hoặc có kế hoạch sử dụng AI và gần 90% coi công nghệ nhận thức là chiến lược cực kỳ quan trọng đối với các quy trình giải quyết công việc của họ.
Một lý do khiến AI có thể hoạt động tốt cho chính phủ là nó cần khối lượng dữ liệu lớn và các chính phủ có rất nhiều dữ liệu. Chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã số hóa hơn 235 triệu trang hồ sơ chính phủ và có kế hoạch đạt 500 triệu trang vào năm tài chính 2024. Hãy tưởng tượng giá trị của những cỗ máy thông minh xử lý kho dữ liệu khổng lồ này. Khi các cảm biến được kết nối trên Internet of Things tạo ra nhiều dữ liệu hơn bao giờ hết và khi điện toán đám mây giúp chia sẻ dữ liệu dễ dàng hơn, AI sẽ giúp giải quyết các vấn đề ở các ngành khác nhau
AI hỗ trợ giải quyết các dịch vụ công
Chăm sóc sức khỏe: Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh đang sử dụng các chatbot do AI điều khiển để hỗ trợ những bệnh nhân có tình trạng không nguy hiểm đến tính mạng. Điều này giải phóng thời gian của bác sĩ để tập trung vào những bệnh nhân thực sự cần được chăm sóc cấp cứu. Hay tại Nhật Bản, chính phủ đang có kế hoạch đầu tư 100 triệu đô la để xây dựng 10 bệnh viện “thông minh” nhằm giải quyết tình trạng thiếu chuyên gia y tế.Các bệnh viện sẽ sử dụng AI để phân tích kết quả xét nghiệm y tế và đưa ra phương pháp điều trị thích hợp.
Giao thông: Pittsburgh đã lắp đặt hệ thống chiếu sáng giao thông tích hợp AI giúp cắt giảm 25% thời gian di chuyển và 40% thời gian chạy không tải. Singapore đang sử dụng AI và phân tích dữ liệu cho hệ thống giao thông thông minh của mình để giảm tắc nghẽn giao thông và cải thiện tính đúng giờ của giao thông công cộng.
An sinh xã hội: Bộ Dịch vụ Nhân sinh của Úc (DHS) triển khai một chatbot nội bộ có tên là Roxy sử dụng AI để trả lời các truy vấn từ các nhân viên xử lý vụ việc. Chatbot có thể trả lời khoảng 85% các câu hỏi mà nhân viên xử lý trường hợp đặt ra, do đó giảm bớt khối lượng công việc của nhân viên DHS. Tại Hà Lan, một cơ quan chính phủ đã sử dụng máy học để phát hiện gian lận và lãng phí trong các chương trình lợi ích xã hội của mình.
Thực thi pháp luật: Thành phố Chicago đang nỗ lực ngăn chặn tội ác bạo lực trước khi chúng xảy ra. Đơn vị phân tích dự đoán của thành phố đã cho chạy các thuật toán không gian trên dữ liệu cuộc gọi 911 để xác định vị trí và thời điểm tội phạm bạo lực hoặc trộm cướp có nhiều khả năng xảy ra nhất.
Quốc phòng và an ninh: Viện Đối thoại Chiến lược của Vương quốc Anh đã phát triển một giải pháp dựa trên ngôn ngữ tự nhiên để theo dõi mạng Internet về các dấu hiệu cực đoan. Trong tổng số 42.000 cá nhân được xác định trên mạng, gần 800 người được tìm thấy có dấu hiệu của chủ nghĩa cực đoan. Tại Hàn Quốc, các dịch vụ vũ trang đã khai trương Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển AI vào tháng 1 năm 2019. Trung tâm sẽ bao gồm 50 nhân viên quân sự và dân sự có kiến thức về AI, dữ liệu lớn và các công nghệ mới nổi khác; họ sẽ hợp tác với các đối tác phi chính phủ để phát triển khả năng của AI cho mục đích quân sự
Những ví dụ này cho thấy, AI thường không những hỗ trợ tăng năng suất làm việc của con người mà còn giúp nhân viên giảm bớt các công việc đơn giản, tay chân để tập trung vào việc quan trọng hơn, cần tới trí tuệ. Chính phủ tăng cường AI không phải là để thay thế con người; đó là việc tận dụng những khả năng tốt nhất của cả con người và công nghệ. Hành trình của AI có thể được chia thành ba giai đoạn:
Hỗ trợ thông minh: Tại đây, các tổ chức chính phủ có thể khai thác sức mạnh của dữ liệu lớn, đám mây và khoa học dữ liệu để hỗ trợ việc ra quyết định.
Tăng cường trí thông minh. Trong giai đoạn này, khả năng học máy được xếp lớp trên các hệ thống hiện có để nâng cao năng lực trí tuệ của con người.
Trí thông minh tự chủ. Trong giai đoạn tiên tiến nhất, các quy trình được số hóa và tự động hóa để cung cấp thông tin thông minh mà máy móc, bot và hệ thống có thể hoạt động.
AI đang được tăng cường tại các nước trên thế giới
Nếu được tận dụng một cách khôn khéo, AI có thể là tài sản quốc gia và là lợi thế cạnh tranh toàn cầu. Nhiều chính phủ đang đầu tư vào các chiến lược AI quốc gia, bao gồm cả khu vực công và tư nhân:
- Đức đã dành 3,4 tỷ đô la Mỹ cho AI trong chiến lược quốc gia được phát hành vào năm 2018. 15
- Pháp đang có kế hoạch chi 1,8 tỷ USD.
- Hàn Quốc đã dành ngân sách 2 tỷ đô la cho nghiên cứu và phát triển AI, với mục tiêu trở thành một trong bốn quốc gia hàng đầu về AI vào năm 2022.
- Trung Quốc – quốc gia đã cam kết chi 100 tỷ USD doanh thu từ thuế cho AI, có mục tiêu đầy tham vọng là phát triển ngành công nghiệp AI trị giá 1 nghìn tỷ USD vào năm 2030.
- Các quốc gia khác như Canada, Nhật Bản, Singapore và Ấn Độ cũng đã phát triển các chiến lược AI quốc gia.
Với việc sử dụng AI trong chính phủ tăng lên đáng kể, sẽ có những tác động lớn đối với lực lượng lao động của khu vực công. Việc lập kế hoạch cân bằng lực lượng lao động sẽ cần phải xem xét sự tác động lẫn nhau giữa con người, công nghệ. Các công nghệ nhận thức có thể thúc đẩy các chính phủ hình dung lại bản chất công việc của mình và thiết kế lại công việc đó để tận dụng tối đa khả năng của con người và máy móc.
- Khoảng 1,3 tỷ giờ có thể được giải phóng thông qua tự động hóa trong chính phủ liên bang Hoa Kỳ.
- Khoảng 44% là tốc độ tăng trưởng ước tính cho chi tiêu AI ở các chính phủ trung ương trên khắp thế giới đến năm 2022, nhanh hơn chi tiêu AI trong các dịch vụ cá nhân và tiêu dùng.
- 84% giám đốc điều hành khu vực công của Hoa Kỳ cho rằng các vấn đề về chất lượng và quyền riêng tư dữ liệu là những thách thức lớn nhất đối với việc áp dụng AI.
- 68% người được hỏi trong một cuộc khảo sát của Deloitte-NASACT chỉ ra rằng nhân viên của họ sẽ được đào tạo thêm về công nghệ nhận thức và tự động hóa để bổ sung các lỗ hổng kỹ năng.
- Hơn 25 quốc gia đã đưa ra các chiến lược AI quốc gia.
Giống như sự ra đời của điện vào đầu thế kỷ 20 và gần đây là internet, AI có thể thay đổi cơ bản cách chúng ta sống và làm việc. Với tư cách là nhà phát triển chính và người sử dụng các hệ thống dựa trên AI, các cơ quan chính phủ có trách nhiệm đặc biệt xem xét không chỉ xem nó có thể được sử dụng như thế nào để làm việc hiệu quả hơn và đổi mới hơn, mà còn phải suy nghĩ về những tác động tiềm tàng của nó, tích cực và tiêu cực, đối với xã hội tại lớn.
